Kamerbrieven uitvoering afspraken in coalitieakkoord over kernenergie (juli 2022)
Minister Jetten van Klimaat en Energie stuurde op 1 juli 2022 een brief aan de Tweede Kamer, waarin hij de te nemen stappen opsomt, die moeten leiden tot de bouw en inbedrijfname van twee kerncentrales. De eerste zal vanwege de noodzakelijke procedures pas na 2030 kunnen opstarten. Tegelijk met de Kamerbrief beantwoordde hij drie series Kamervragen. Belangwekkende punten zijn:
• De studie door een drietal adviesbureaus naar de inpassing van het nieuwe kernvermogen in het energiesysteem is in de zomer van 2022 gereed;
• Het is van belang om de procedurele beginfase zorgvuldig te doorlopen ter vermijding van vertragingen naderhand;
• Er vindt een inventarisatie plaats van de verschillende modellen, die voor de financiering van de kerncentrales in aanmerking komen, alsook van hun voor– en nadelen;
• Er is ruimte voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de kernenergie, zoals die van de opkomende interesse voor de kleine modulaire reactor (SMR);
• Er is overleg met buitenlandse instellingen van landen, die ook actief bezig zijn met uitbreiding van het aantal kerncentrales om ervaringen te verzamelen en om te bezien of een Europese standaardisatie mogelijk is;
• Een interdepartementale werkgroep is direct betrokken bij de versterking van de kennisinfrastructuur op het gebied van de kernenergie en er is daarvoor op korte termijn een budget van € 5 miljoen beschikbaar;
• Vergunningverlener ANVS heeft contacten met een aantal buitenlandse vergunningverleners om van hun ervaringen te leren en daarvan gebruik te maken;
• ANVS zal ook al gesprekken aangaan met de vergunninghouder van de kerncentrale Borssele ten einde tijdig het proces voor de levensduurverlenging vanaf 2033 op te starten. Daartoe is in elk geval een wijziging van de kernenergiewet, een milieueffectrapportage (MER) en een aanpassing van het convenant nodig;
• De Topsector Energie verkent de mogelijke innovatie rond kernenergie.
Het tijdpad voor de komende twee jaar ziet er als volgt uit:
• In het najaar van 2022 volgt een kamerbrief met het rapport van de drie adviesbureaus over de inpassing van kernenergie in het energiesysteem, inclusief een voorstel voor de voorkeurslocatie en een analyse welke financieringsmodellen relevant zijn. Voorst bevat deze brief de bevindingen van de interdepartementale werkgroep over de kennisinfrastructuur. Verder zal dan de MER van start gaan voor de levensduurverlenging van Borssele;
• In het voorjaar van 2023 ligt het wetsvoorstel voor aanpassing van de Kernenergiewet ten behoeve van levensduurverlenging van Borssele vanaf 2033 ter consultatie en zal de MER starten van de nieuwe kerncentrales voor het vaststellen van de vestigingsplaats;
• In het najaar van 2023 zal de regering het wetsvoorstel voor de aanpassing van de Kernenergiewet voor de levensduurverlenging van Borssele aan de Tweede Kamer aanbieden. Voorts is de definitieve besluitvorming door de beide Kamers voorzien over de financiering, de rol van en de kosten voor de overheid, alsook het vergunningverleningsproces voor de nieuw te bouwen centrales;
• Het streven is om eind 2023 het definitieve besluit aan de Tweede Kamer voor te leggen, zodat het vergunningverleningsproces voor de nieuwe kerncentrales kan beginnen.
Minister Jetten van Klimaat en Energie heeft begin juni 2022 het “Ontwerp Beleidsprogramma Klimaat” naar de Kamer gestuurd. Het bevat vele maatregelen ter voorkoming van de opwarming van de aarde. Het beleidsprogramma moet er in combinatie met het wetgevingsprogramma voor zorgen, dat de regering haar ambitie gaat waarmaken. Dat doet ze door te werken aan een duurzame energievoorziening met windmolens op de Noordzee, met zonnepanelen op onze daken, met een verbeterde energie–infrastructuur, met meer duurzaam geproduceerde warmte en met nieuwe kerncentrales.
Het is binnen het bestek van dit bericht onmogelijk om van dit alles een samenvatting te geven. Daarom is het bericht beperkt tot de relevante aspecten op het gebied van de kernenergie.
Het coalitieakkoord is helder over kernenergie. Kernenergie kan in de energiemix een aanvulling zijn op zon, wind en geothermie. Ook is het geschikt voor de productie van waterstof. Dat maakt ons land dan minder afhankelijk van de import van gas. Daarom heeft het kabinet in het coalitieakkoord aangekondigd, dat de kerncentrale in Borssele langer open blijft. Daarnaast zet het kabinet stappen ter voorbereiding van de bouw van twee nieuwe kerncentrales. In de brief over kernenergie, die minister Jetten in de laatste week juli 2022 aan de Kamer zal toesturen, zal hij ingaan op de wijze, waarop de ambities uit het coalitieakkoord zijn uitgewerkt, alsook op de wijze waarop de regering het plan concretiseert. Gelet op de discussies over CO2–reductie, die ook in Europa spelen, onderzoekt het kabinet voorts de rol van kernenergie in de toekomstige energiemix in Nederland. Er is een scenariostudie in uitvoering voor de periode 2030 tot 2050 en latere jaren, die zal ingaan op de relatie tussen diverse typen CO2–vrij elektriciteitsproductievermogen, op de wijze, waarop kernenergie inpasbaar is in de mix, alsook op de kostenefficiëntie in relatie tot de systeembijdrage van kernenergie, waaronder met name minder landgebruik en infrastructurele investeringen. Deze studie is na de zomer van 2022 gereed. Over de uitkomsten van dit onderzoek zal minister Jetten de Kamer kort na het uitkomen schriftelijk informeren.
Ter ondersteuning van het beleid is er een klimaatfonds. In het fonds zijn middelen gereserveerd voor maatregelen, die additioneel zijn aan reeds bestaande klimaatmaatregelen. Er is immers al een breed scala aan klimaatregelingen beschikbaar op de Rijksbegroting. Het Klimaatfonds heeft ten doel om maatregelen te faciliteren, die de mondiale stijging van temperatuur en de verandering van het klimaat beperken. Zoals door het beschikbaar stellen van financiële middelen voor een CO2–neutrale elektriciteitsproductie in 2050. In het Klimaatfonds zijn ook middelen opgenomen voor kernenergie, waaronder een reservering voor een financiële bijdrage aan de bouw van twee kerncentrales van voorlopig 5 miljard euro.
"We zetten volop in op wind, zon en andere duurzame energiebronnen", zei minister Jetten onlangs. "Maar in die energiemix wil je ook een stabiele CO2-vrije energiebron hebben. Twee nieuwe kerncentrales zijn een goede aanvulling op alle duurzame technieken."
Klik voor meer informatie op:
• Kamerbrief over de uitbreiding van de kernenergie
• https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2022/06/02/ontwerp-beleidsprogramma-klimaat
• Kamervragen en antwoorden over financiële voordelen van kernenergie
• Kamervragen en antwoorden over financiële modellen voor de bouw van kerncentrales
• Kamervragen en antwoorden over kennisinfrastructuur op het gebied van de kernenergie